Op 13 oktober 2014 opent in het Joods Historisch Museum in Amsterdam de tentoonstelling ‘Selamat sjabbat’, waarin het onderbelichte verhaal verteld wordt van de joden in Nederlands-Indië. Het pronkstuk is een rood doekje waarop Rachel Boering het gedicht ‘De molecule van het leven’ heeft geborduurd tijdens haar internering in een Japans burgerkamp in Malang.

Een strofe uit haar ontroerende gedicht, gericht aan haar echtgenoot Moshe:
“Vreugde – zoek het alleen in de liefde.
Waar liefde huist, zal vreugde heersen
Desondanks verdriet!
Dus heb vertrouwen in de ander en in jouw liefde.”

En dan het meest opzienbarende detail: geborduurd aan de linkerkant van beneden naar boven op het doekje staat het nummer van de verzekeringspolis die bij de Nillmij is afgesloten en waarvoor de eerste betaling is verricht op 6 november 1936. (Zie de epiloog van ‘Opgevangen in andijvielucht’ over de kapitaalvlucht van verzekeraars en banken van Batavia naar New York in februari 1942)

Vanwege een zakelijk en inhoudelijk meningsverschil is het boek ‘Opgevangen in andijvielucht’ niet in opdracht van het Nationaal Archief verschenen, maar op 21 maart 2014 als onafhankelijke publicatie. Je zou denken dat de onweerlegbare feiten in het boek de basis voor de tentoonstelling ‘Opgevangen in de spruitjeslucht’ zouden zijn, die als onderdeel van Het Geheugenpaleis in het Archief prijkt.

Integendeel. ‘Indische repatrianten in Nederlandse contractpensions 1945-1970’ vermeldt de expositie. Meteen maar twee blunders in de ondertitel: contractpensions werden pas in het voorjaar van 1950 geintroduceerd en de ontheemde gezinnen die tussen 1950 en 1970 gedwongen arriveerden, waren allesbehalve repatrianten. De lachwekkende ‘inburgeringsquiz met een knipoog’ is gebaseerd op de Djangan Loepah-stencils, die verstrekt werden door de maatschappelijk werksters van het CCKP. Anno 2014 gelooft de staf van het Nationaal Archief nog steeds in de mythe van de ‘geruisloze integratie’.

Een samenvatting van de plechtigheid bij het Indisch Monument in Den Haag en een studiogesprek met schrijvers Reggie Baay en Griselda Molemans: http://www.npo.nl/nos-indie-herdenking/15-08-2014/14act0815svIndie